اعضای پنجمین دورهآيت الله محمد حسن زالي، معروف به فاضل گلپايگاني در سال ۱۳۲۷ در گلپایگان بدنیا آمد. وی از سن 16 سالگی وارد حوزه علمیه قم شده و اکنون حدود نيم قرن است که در این حوزه مقدسه به تحصیل و تدریس، اشتغال دارند. ادبیات عرب و آشنائی با فقه و اصول را در مدرسه علمیه حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی طی کرده و همزمان در دروس مدرسه شهید حقانی، زیر نظر آیت الله شهید بهشتی و مدیریت آیت الله شهید قدوسی حضور داشتهاند.
ایشان پس از اتمام دروس سطح و فراگیری دروس عقاید، تفسیر و اخلاق از محضر بزرگان حوزههای علمیه، در درس خارج فقه حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی حاضر شده و به مدت پانزده سال، جرعهنوش محضر آن فقیه بزرگ گردیدند. ایشان دو دوره خارج اصول را در محضر حضرت آیت الله حاج شیخ مرتضی حائری و آیت الله العظمی وحید خراسانی گذراندهاند. ایشان همزمان با تحصیل دروس معمول حوزههای علمیه بهمنظور فراگیری فلسفه و عرفان در محضر حضرات آیات حسنزاده آملی، جوادی آملی و انصاری شیرازی حضور یافته و کتب گرانبهای شرح قیصری، منظومه، اشارات، شفاء و اسفار ملاصدرا را در کارنامه تحصیلی خود دارند.
آیت الله فاضل گلپایگانی، همزمان با تحصیل در دروس تخصصی حوزههای علمیه، کولهبار اندوختههای خود را در اختیار علاقمندان و طلاب جوان حوزهها قرار داده و از دروس مقدماتی ادبیات عرب تا سطوح عالی مکاسب و کفایه را بارها تدریس کردهاند. این استاد برجسته حوزههای علمیه، اکنون قریب به بیست سال است که خود در جایگاه فقیهان تربیتکننده شاگردان امام صادق"علیهالسلام"، کرسی تدریس خارج فقه و اصول را در اختیار داشته و توأمان به تدریس تفسیر قرآن، نهجالبلاغه و فلسفه و عرفان اشتغال دارند.
چهره نامآشنای حوزههای علمیه اما در عرصههای دانشگاهی نیز به مثابه نگینی درخشان، حضوری آشنا داشته است. بازگشائی دانشگاهها پس از انقلاب فرهنگی ملت ایران، همزمان است با حضور ایشان در دانشکدههای مختلف دانشگاه تهران، دانشگاه علوم پزشکی تهران، و دانشگاه تربیت مدرس تهران. تکیه بر دانش پربار حاصل از مکتب امام صادق"علیه السلام" و حکمت متعالیه صدرا ایشان را در پاسخگوئی به سؤالات دانشجویان و اساتید دانشگاهها توانمند ساخته و استقبال از این وزنه علمی، ایشان را در جایگاه استاد راهنمای رسالههای ارشد و دکتری دانشگاه قرار داد. راهنمائی پایاننامههای دانشجوئی، تجربه گرانسنگی بود تا نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها از ایشان برای ارزیابی اساتید معارف دانشگاهها دعوت نموده و سالها در جایگاه گزینش اساتید دانشگاه از ایشان بهرهمند گردد.
تاریخ حیات علمی استاد اما همراه با فعالیتهای سیاسی و اجتماعی در راستای برپائی نظام اسلامی به رهبری امام خمینی"قدس سره" است. همراهی با حضرت امام و تیم همراه در مدرسه رفاه تهران، نقطه عطفی در تاریخ فعالیتهای سیاسی و اجتماعی آیت الله فاضل است. این حضور پرشور و آگاهانه، اعتماد حضرت امام و تفویض نمایندگی ایشان به حضرت آیت الله فاضل گلپایگانی در استان چهارمحال و بختیاری را به دنبال دارد. تجربه موفق وی در مواجهه با اقوام و طوایف مختلف کشور، مأموریت ساماندهی به غائله لرستان را نیز متوجه ایشان نموده، برگ زرین دیگری در سوابق انقلابی آیت الله زالی رقم میزند.
استاد فاضل گلپایگانی در سالهای پس از انقلاب شکوهمند اسلامی ایران در سنگرهای مختلف جهاد علمی، تبلیغی، رزمی و سیاسی حضوری فراگیر، آگاهانه و داوطلبانه داشته و خدمت به مردم شریف و مسلمان کشور را برای خود همچون مرواریدی گرانبها ارج مینهد.
آیت الله محمدحسن فاضل گلپایگانی روز جمعه ۲۸ مهر ۱۴۰۲ به علت بیماری در یکی از بیمارستانهای تهران دار فانی را وداع گفت.
